Αν και αφιέρωνα αρκετή ώρα καθημερινά στο να μάθω τύπους, συναρτήσεις και κανόνες, σπάνια κατάφερα να μπω στη λογική της άλγεβρας και να λύσω ολοκληρωμένα μια άσκηση. Ειδικά η φράση "έστω ότι x ισούται με...", που συναντάται χιλιάδες φορές στα βιβλία των μαθηματικών, ήταν κάτι που με τρέλαινε. Γιατί x και από πού κι ως πού αυτό το "έστω"; Δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω τι σημαίνει το ημίτονο και το συνημίτονο, τι νόημα έχει ο αριθμός π=3,14, κ.ά. Πάντα όμως έφτιαχνα σωστά τα σχήματα στις ασκήσεις γεωμετρίας.
Δε χρειάζεται βέβαια να πω ότι ποτέ επίσης δεν είχα κι έναν αξιοπρεπή βαθμό σε αυτό το μάθημα, αλλά και στη Φυσική και τη Χημεία. Έπαιξε ρόλο, άραγε, η έλλειψη καλής επικοινωνίας με τους καθηγητές που έτυχε να συναντήσω τόσο εντός σχολείου όσο και σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα; Το ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν την μεταδοτικότητα ή τη στοιχειώδη παιδαγωγική ευαισθησία να αφουγραστούν ένα παιδί που ήταν φανερό ότι προσπαθούσε, αν και μάταια; Ή μήπως φταίει και η αρνητική διάθεση που φυσικά, χρόνο με το χρόνο, χτιζόταν μέσα μου σαν τείχος απέναντι σε κάθε θετική γνώση;
Ο έλεγχος της επίδοσής μου έμοιαζε να είναι ένα νόμισμα με δυο όψεις, μια αντίθεση μεταξύ άσπρου και μαύρου: σε όλα τα "θεωρητικά" λεγόμενα μαθήματα είχα άριστα βαθμολογικά αποτελέσματα σε αντίθεση με τα τέσσερα "μαύρα πρόβατα" της καρτέλας μου: Άλγεβρα, Γεωμετρία, Φυσική, Χημεία. Στο οικογενειακό μου περιβάλλον η αντίθεση αυτή είχε πάψει από χρόνια να αποτελεί θέμα συζήτησης, αφού όλοι είχαν συμβιβαστεί με αυτό και ήταν ξεκάθαρο ότι θα ακολουθούσα τη θεωρητική κατεύθυνση.
Όταν πια έφθασα στην Γ' Λυκείου ένιωσα τη λύτρωση, αφού απαλλάχτηκα μια για πάντα από τον αιώνιο εχθρό μου και απερίσπαστα επιδόθηκα σε ό,τι αγαπούσα από μικρή. Για πρώτη φορά ως μαθήτρια πήρα αριστείο και βραβείο προόδου εκείνη τη χρονιά, αφού η "μαύρη τρύπα" του σχολικού ελέγχου μου είχε κλείσει και μαζί με αυτήν και το τραύμα της σχολικής μου συνείδησης. Ή έτσι νόμιζα...
Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στη Φιλοσοφία σε πολλές περιπτώσεις συνάντησα το μαθηματικό τρόπο σκέψης. Άλλωστε οι περισσότεροι μεγάλοι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, αλλά και πολλοί σύγχρονοι φιλόσοφοι, υπήρξαν μαθηματικοί. Άρχισα να υποψιάζομαι ότι τα Μαθηματικά δεν είχαν βγει από τη ζωή μου τόσο απλά, όπως είχα πιστέψει. Αργότερα έτυχε να ξαναξεφυλλίσω βιβλία μαθηματικών κι έπιασα τον εαυτό μου να το βρίσκει μια - άκουσον! άκουσον!- ευχάριστη εμπειρία.
Έχοντας σιγά σιγά ξεφύγει από το αρχικό αίσθημα ναυτίας, άρχισα πολύ δειλά και μουδιασμένα να σηκώνω το κεφάλι πάνω από το προαιώνιο τείχος, για να δω το ξέψυχο τέρας. Χρειάστηκε να περάσουν πάνω από είκοσι χρόνια για να καταλάβω ως καθηγήτρια πια - κι όχι ως μαθήτρια- τι είναι το ημίτονο, το συνημίτονο και το π δια στόματος συναδέλφου μαθηματικού. Γιατί κάτι που με παίδεψε τόσο κάποτε τώρα μου φαίνεται τόσο απλό; Τι μπορεί να σημαίνουν για τον ψυχισμό μου τα μαθηματικά σύμβολα, οι εξισώσεις, τα ευθύγραμμα σχήματα, οι κύκλοι και τα τρίγωνα που αυθόρμητα σχεδιάζω στον πίνακα πολλές φορές εν τη ρύμη της διδασκαλίας; Αυτά τα ερωτήματα μόνο σε επίπεδο ψυχαναλυτικής προσέγγισης θα μπορούσα να τα διαλευκάνω.
Διαβάζοντας το βιβλίο του Απόστολου Δοξιάδη "Ο θείος Πέτρος και η εικασία του Γκόλντμπαχ" ένιωσα βαθιά συμπόνοια και οικειότητα για τον άνθρωπο που με τόσο απόλυτο τρόπο αφιέρωσε ως άλλος ρομαντικός Δον Κιχώτης τη ζωή του στο να αποδείξει μια μαθηματική αλήθεια, που στον κόσμο των μαθηματικών μοιάζει εξωπραγματικά αδύνατο να αποδειχτεί. Η όλη εικόνα του επιστήμονα που αφιερώνει τη ζωή του στην έρευνα, χωρίς συμβιβασμούς, που θυσιάζει τα πάντα στην προσωπική, κοινωνική και επιστημονική ζωή του για αυτό το σκοπό, θυμίζει κατά πολύ την εικόνα του φιλοσόφου- ερημίτη που αναζητά με πάθος την αλήθεια των όντων. Πόσο διαφέρει από αυτούς ένας ασκητής που αναζητά την εσωτερική του αλήθεια στη σχέση του με το Θεό, όντας σε κάποια σκήτη του Αγίου Όρους; Κατά την ταπεινή μου άποψη, ελάχιστα. Και πόσο σίγουρο είναι ότι καθένας από αυτούς τους τρεις θα βρει αυτό που ζητά; Σε κάποιο σημείο του μυθιστορήματος αναφέρεται το εξής: "Το αμάλγαμα Αλήθειας και Ομορφιάς που αποκαλύπτεται μέσα από την κατανόηση ενός σημαντικού θεωρήματος δεν απαντιέται σε καμιά άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα, εκτός από -φαντάζομαι, δεν ξέρω- τη μυστική θρηκευτική εμπειρία." ("...και τη φιλοσοφική αναζήτηση" θα πρόσθετα εγώ.)
Τελικά υπάρχουν πολλοί δρόμοι για να βρει κανείς την αλήθεια ή καλύτερα ένα κομμάτι αυτής. Όσοι οι δρόμοι προχωρούν, η απόσταση μεταξύ τους μικραίνει ώσπου σταδιακά όλοι καταλήγουν στο ίδιο σημείο... Το θέμα είναι αν μπορεί κανείς να φτάσει στο κοινό τους σημείο...
* Το μυθιστόρημα του Απόστολου Δοξιάδη "Ο θείος Πέτρος και η εικασία του Γκόλντμπαχ" έχει εκδοθεί και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη ήδη στην τριακοστή όγδοη έκδοση, ενώ έχει μεταφραστεί σε πάνω από δέκα γλώσσες. Συνιστώ λοιπόν σε όλους να το διαβάσουν , όχι για να εμπλουτίσουν τις μαθηματικές τους γνώσεις, αλλά για να δουν από κοντά πόσο σκληρός είναι ο γνήσιος αγώνας για την κατάκτηση της γνώσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου