Χρόνος / Time / Temps / Време

Χρόνος.

«Ο χρόνος είναι χρήμα»

Κάνεις δεν μπορεί να αρνηθεί, ότι στις μέρες μας η αξία του χρόνου έχει φτάσει στο ζενίθ της. Μάλιστα θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει πλέον αναδειχθεί σε κοινωνική αξία, αφού οι συμπεριφορές των ατόμων μιας κοινωνίας κρίνονται με βάση την συνέπεια τους στην χρονική κλίμακα.

Αυτή η μανία όμως, της μέτρησης του χρόνου ξεκίνησε με την διάδοση της χρήσης του μηχανικού ρολογιού (κατά την περίοδο περίπου της βιομηχανικής επανάστασης).Φυσικά όχι όλες οι κοινωνίες έχουν επηρεαστεί τόσο άμεσα από το φαινόμενο αυτό, όσο οι κοινωνίες του Δυτικού πολιτισμού, που θεωρείται και ο πιο σύγχρονος. Κοινωνίες που προέρχονται από ένα πιο υπανάπτυκτο περιβάλλον, έχουν σαφώς διαφορετικές αντιλήψεις όσον αφορά αυτό το θέμα. Για παράδειγμα, όταν μια πρωτόγονη φυλή της Αφρικής ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με εκπροσώπους του δυτικού πολιτισμού, θεώρησε το ρολόι «μύλο του διαβόλου», ενώ τους δυτικούς δαιμονισμένους – επειδή έτρεχαν πάνω-κάτω όλη μέρα προσπαθώντας να αξιοποιήσουν τον χρόνο τους όσο καλύτερα γίνεται. Παρόμοια ήταν τα πράγματα και για τους ιθαγενείς της νότιας Αμερικής, οι οποίοι όταν είδαν πόση σημασία δίνεται στον χρόνο από τους ευρωπαίους νόμισαν ότι πρόκειται για κάποια θεότητα.

Η πραγματικότητα όμως είναι, ότι η μέτρηση του χρόνου έχει επηρεάσει καθοριστικά τον τρόπο ζωής πολλών ανθρώπων σ’ όλο τον πλανήτη. Ενώ στο παρελθόν τα πράγματα ήταν πιο χαλαρά, τώρα είναι πολύ σημαντικό το να είναι κανείς στην ώρα του και να αξιοποιεί στο μέγιστο το διαθέσιμο χρόνο του. Με βάση αυτόν τον στόχο, οι άνθρωποι νιώθουν μία ανάγκη συνεχούς απασχόλησης και φορτώνονται με πολλές υποχρεώσεις και ασχολίες , με αποτέλεσμα να χάνουν έτσι και τον ήδη ελάχιστο ελεύθερο χρόνο τους. Το περίεργο όμως είναι ότι παρ’ όλο που όλοι παραπονιούνται από την έλλειψη ελεύθερου χρόνου, νιώθουν παράλληλα έναν φόβο από την αίσθηση του κενού και της μη παραγωγικότητας. Γι’ αυτό λοιπόν ο σύγχρονος άνθρωπος με τον όρο «ξεκούραση» εννοεί μια πιο ήπια δραστηριότητα, της οποίας την διάρκεια ο ίδιος καθορίζει και όχι την παραδοσιακή έννοια της ξεκούρασης, όπως όλοι μας τη γνωρίζουμε.

Το χειρότερο όμως, είναι ότι η κατάσταση αυτή επηρεάζει και την νεολαία καθώς οι ενήλικες προσπαθούν με κάθε τρόπο να «γεμίσουν» το πρόγραμμα των παιδιών τους με όσες γίνεται περισσότερες εξωσχολικές δραστηριότητες, όπως π.χ. ξένες γλώσσες, αθλήματα, μουσικό όργανο, θέατρο κ.α. Με αυτόν τον τρόπο όμως, ο χρόνος για παιχνίδι συρρικνώνεται στο ελάχιστο, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην παιδική ψυχολογία, επομένως και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και των δυνατοτήτων των παιδιών αυτών ως ενήλικες. Με άλλα λόγια, εάν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί αναμένεται οι μελλοντικοί αυτοί ενήλικες να έχουν άριστες δυνατότητες στο να αφομοιώνουν νέες γνώσεις και στο να χειρίζονται διάφορες μηχανές, θα έχουν όμως μια έλλειψη δημιουργικότητας, που θα οφείλεται στη στέρηση ελεύθερου χρόνου και δραστηριοτήτων αναψυχής από την παιδική ηλικία.

Κατά την τελευταία όμως δεκαετία, εμφανίστηκε ένα νέο διεθνές κίνημα με στόχο την εναλλαγή από τους ξέφρενους ρυθμούς ταχύτητας των ανθρώπων, σε πιο ήπιους, φυσιολογικούς ρυθμούς ζωής. Το κίνημα αυτό ονομάζεται SLOW, έχει ήδη εξαπλωθεί σε 40 τουλάχιστον χώρες και σύμφωνα με το επίσημο site (www.slowmovement.com) ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αλλάξουν τρόπο ζωής, όχι μόνον ως προς τη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου τους, αλλά και προς την αλληλοκατανόηση με τους άλλους, τη σωστή διατροφή κ.α. Απώτερος όμως σκοπός του κινήματος, είναι η σωστή αντιμετώπιση του στρες, που είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι μπορεί να προκαλέσει κάποιες σοβαρές (τόσο ψυχολογικές όσο και σωματικές) ασθένειες.

Επιμέλεια:

Ανγκέλοβα Ιρένα , Γ'1